Það er erfitt að svara þeirri spurningu með eingöngu einu svari, þar sem líkt og með flest, þá fer það eftir í hvaða samhengi hesturinn sýnir taglslátt. Notkun taglsins og staða þess er hluti af flóknu samskiptakerfi hestsins og er bæði leið fyrir hestinn til að tjá sig og senda sérstök skilaboð. Hver hefur ekki séð hest monta sig með taglið og höfuðið upp í loftið, á sínu fínasta brokki eða stökki? Það er ákveðið tjáningarform á meðan taglsláttur getur einnig gefið skilaboð um vanlíðan, þegar hesturinn herpir taglstertinn og sveiflar lítillega, t.d. við snertingu.

Er taglsláttur alltaf slæmur?
Orðið á götunni í gegnum tíðina hefur stundum verið í þá áttina að taglsláttur sé alltaf af hinu slæma. Við manneskjurnar viljum gjarnan einfalda hlutina fyrir okkur með því að stimpla hluti annað hvort æskilega eða óæskilega en það er mikilvægt að forðast að hlaupa strax að ályktunum heldur vega og meta aðstæðurnar sem hesturinn sýnir hegðunina og komast þannig að niðurstöðu um hvað sé líklegast að valdi. Stöku taglsláttur þarf ekki endilega að þýða að hesturinn sé óánægður eða líði illa, heldur getur það einnig bent til þess að hesturinn sé að einbeita sér að verkefninu. Nauðsynlegt er að horfa á hestinn sem heild en ekki eingöngu taglið, þar sem bakið og taglið spila stórt hlutverk saman.

Hluti af hryggsúlunni
Tagl hestsins er síðasti hluti hryggsúlunnar, sem samanstendur af mörgum samhangandi hryggjarliðum sem flokkast niður í hálsliði, brjóstliði, lendarliði (spjaldliði), krossliði og taglliði. Er efsti hluti taglsins (sterturinn) því hluti af því flókna líffræðikerfi sem bakið og hryggjarsúlan er. Rétt eins og hesturinn notar hálsinn sem jafnvægisstöng, þá þjónar taglið svipuðum tilgangi og sendir knapanum skilaboð um hvernig hesturinn er að nota á sér bakið.

Taglið samanstendur af um það bil 18-20 taglliðum. Talið er að hestar séu með 18 taglliði að meðaltali, en sum hross eru með allt að 25 og önnur með eingöngu 15. Taglliðirnir minnka eftir því sem aftar dregur. Það er því ljóst að taglið getur gefið skýr merki um hvað er í gangi í hryggsúlu hestsins.

Það geta verið fjölmargar ástæður fyrir taglslætti, en gróflega er hægt að skipta þeim tilefnum sem hesturinn sýnir taglslátt í tvenns konar flokka, þegar það er knapi á baki og þegar enginn knapi er á baki. Einnig er gott að meta hversu ákaft hesturinn sveiflar taglinu, því afslappaðari sem hreyfingin virðist vera, því líklegra er að hesturinn sé ekki að sýna merki um óþægindi eða vanþóknun.

Þegar það er enginn knapi á baki
– Megintilgangur taglsins út frá þróun hestsins er einfaldlega til þess að verjast flugum. Hestar eru með afar næma húð og finna þeir flugu setjast á sig alls staðar á líkamanum. Þá kemur sér vel að vera með þykkt og gott tagl til þess að hrekja mýið á brott.

– Ef hesturinn klemmir taglliðina að sér og sveiflar taglinu ákaft inn undir sig (en ekki mikið til hliðanna líkt og hann myndi oftast gera fyrir flugur) eru miklar líkur að hann finni einhversstaðar fyrir óþægindum. Taglburður hestsins þegar hann er laus er venjulega afslappaður og taglliðirnir sveiflast mjúkt til hliðanna.

– Ef hesturinn sveiflar t.d. alltaf taglinu þegar hnakkurinn er settur á hann eða gjörðin hert, er ástæða til að athuga hvort hann finni fyrir óþægindum eða sársauka í bakvöðvunum eða annars staðar í stoðkerfinu.

Þegar það er knapi á baki
– Hnakkurinn gæti passað illa og valdið hestinum óþægindum þegar knapinn situr í hnakknum, t.d. með því að dreifa ekki þyngd knapans vel. Það getur leitt til alls kyns vandamála og meðal þeirra einkenna er taglsláttur.

– Mélin eða beislisbúnaðurinn getur einnig valdið hestinum óþægindum og komið fram sem taglsláttur. Þá geta jafnan fylgt önnur einkenni, s.s. hesturinn hristir hausinn, leggur eyrun aftur og verður stífur í skrokknum.

– Hesturinn getur einnig sýnt taglslátt þegar hann er í slæmu jafnvægi. Orsakirnar fyrir því gætu t.d. verið að knapinn sé sjálfur í slæmu jafnvægi eða eigi erfitt með að hjálpa hestinum aftur í jafnvægi. Með íslenska hestinn getur það einnig verið á meðan hesturinn er að ná jafnvægi á gangtegundunum, sérstaklega tölti.

– Þegar það er sett of mikil pressa á hestinn getur hann sveiflað taglinu til að gefa til kynna að hann annað hvort skilji ekki ábendinguna eða að ábendingar knapans séu ómarkvissar, t.d. að þær séu of lengi eða of miklar.

– Stundum sveifla hestar einnig taglinu þegar þeir eru utan við þægindarammann sinn, eru t.d. að læra eitthvað nýtt eða að gera sérstaklega erfiða æfingu sem krefst mikillar einbeitingar eða jafnvægis.

– Ef hesturinn sýnir mikinn taglslátt og ber bakið stíft í lengri tíma, eru yfirgnæfandi líkur á því að hesturinn sé ekki sáttur eða eitthvað líkamlegt sé að hrjá hann. Ef það er tilfellið er best að útiloka eitthvað líkamlegt með því að fá dýralækni til að skoða hestinn. Ef ekkert líkamlegt finnst að hestinum er tilefni fyrir knapann til að líta í eigin barm og skoða hvort hans þjálfunaraðferðir eru sanngjarnar gagnvart hestinum eða hvort hann sé með ósanngjarnar kröfur á hestinn miðað við getu og/eða þjálfunarástand.

Læra að þekkja hestinn
Eins og fram hefur komið hér að ofan getur taglsláttur tjáð líkamlegt ástand hestsins, stundum andlegt ástand hans og hversu einbeittur hann er og stundum einfaldlega í hvernig skapi hesturinn er. Einnig getur taglsláttur tjáð allt þetta þrennt í einu.

Það er því mikilvægt fyrir knapann að þekkja hestinn sinn og vera vakandi fyrir því hvaða skilaboð hesturinn er að senda.